Anorektal bozukluklar, sindirim sisteminin son kısmı ile birlikte idrar yolları ve genital sistemi etkileyen geniş bir yelpazeyi içeren bir hastalık grubudur. Görülme sıklığı 4000 canlı doğumda 1’dir. Erkeklerde kızlara göre daha sık görülür.
ANOREKTAL MALFORMASYONLAR DENİLİNCE NELER AKLA GELİR?
- Anüs darlığı
- Anüsün zar ile kapalı olması
- Anüsün daha önde yerleşmesi
- Rektumun (kalın bağırsağın son kısmı) anüs ile birleşmemesi
- Rektumun idrar yolunun bir kısmı veya üreme sisteminin bir kısmı ile birleşmesi ve o kısma açılması (fistül)
ANOREKTAL MALFORMASYONLAR NEDEN OLUŞUR?
Bağırsakların son kısmı hamileliğin 5-7. haftasında gelişir. Kalın bağırsak ve idrar yolları aynı hücre kümelerinden gelişmeye başlar. Gebeliğin ilk üç ayında rektum ve anüsün idrar yollarından ayrılması için belli adımların belli sırayla olması gerekir. Bu adımların herhangi birinde bozukluk olması anorektal malformasyonla sonuçlanır.
ANOREKTAL MALFORMASYON TANISI NASIL KONULUR?
Doğum sonrası ilk saatlerde yapılacak fizik muayene ile tanı konulabilir. Direkt grafi, ultrasonografi, alt gastrointestinal sistemine yönelik ilaçlı filmler tanı için tamamlayıcı olan tetkiklerdir. Anorektal hastalıklara kalp, böbrek, omur, kemik ve yemek borusu anomalileri eşlik ettiği için bu organ sistemlerinin taraması yapılmalıdır.
ANOREKTAL MALFORMASYONLAR NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Bu hastaların tamamına yakın kısmında problemin düzeltilmesi için ameliyat gereklidir. Yapılacak ameliyatların sayısı ve tipi bebekteki anomalinin tipine göre değişir.
Anüsün darlığı: Bu durum ameliyat gerektirmeyebilir, anal kanalın düzenli genişletilmesi ile bebeğin dışkılamasını rahat yapacağı duruma getirmek mümkün olabilir.
Anüsün zar ile kapalı olması: Zarın ameliyat ile açılması ve sonrasında darlık olmaması için düzenli genişletme işleminin yapılması gereklidir.
Rektumun anüs ile birleşmemesi: Anal kanalla kör sonlanan rektumun ameliyat ile birleşmesinin ve dışkılamanın sağlanması gereklidir.
Rektumun idrar yolunun bir kısmı veya üreme sisteminin bir kısmı ile birleşmesi ve o kısma açılması (fistül): Bu bebeklerin onarımlarının yapılabilmesi için evreli ameliyatlar gereklidir. İlk ameliyatta kalın bağırsak karına ağızlaştırılır. Buna kolostomi nedir. Buradan dışkılama sağlanır. Kolostomi yapıldıktan sonra dışkılama buradan sağlanacağı için bebeğin beslenmesinde herhangi bir sorun oluşmaz, normal yaşına uygun beslenme devam eder, böylece 2. ameliyata kadar bebeğin büyümesi sağlanır. İkinci ameliyatta anüsün olması gereken yeri belirleyerek rektumu bu kısma getirerek makat açıklığı oluşturma ameliyatıdır. Bu ameliyat ilk 6 ay içinde yapılabilir. İkinci ameliyattan ortalama 3 ay sonra kolostomi kapatılması ameliyatı yapılır. Bu bebeklerde tuvalet eğitimi normal yaşlarda (2-3 yaş arasında) başlamalıdır. Ancak tuvalet kontrolü daha yavaş gelişir. Bazı çocuklarda iyi bir kontrol sağlanamazken bazılarında kabızlığa eğilim başlayabilir. Bu durum bebeğin anomalisine ve ameliyat tipine bağlıdır.
ANOREKTAL MALFORMASYONLU BEBEKLERDE UZUN DÖNEM SONUÇLAR NASILDIR?
Anal kanal darlığı veya zar nedeniyle yapılan girişimler sonrası genellikle bağırsak kontrolü iyidir. Daha karmaşık anomalileri olan bebeklerin genellikle bağırsak eğitim programına alınmaları ve ailelerin bu açıdan eğitilmeleri gereklidir.
Konuyla ilgili videolar için tıklayınız
10.40 ila 12.45. dakikalar arası